فریدون دهقان، کاوه آهنگر و ضحاکْ دیو
نویسندگان
چکیده
از میان پژوهندگان شاهنامه، علی حصوری و به پیروی از او احمد شاملو بر آن است که ضحّاک در پی بازسازیِ جامعه ی اشتراکی و بی طبقه، جمشید را که مطابق با اوستا، داراییِ دیوان (به گمان حصوری توده ی مردم) را ستانده و جامعه ای طبقاتی را طرح ریخته، از پای در می آورد؛ امّا فریدون به یاری کاوه، با از میان بُردنِ ضحّاک، دوباره جامعه ی طبقاتی را بنیان می نهد. مطابق با گاهان، دیوان کسانی اند که کِشت نمی کنند و دام نمی پرورند؛ بنابراین، جمشید داراییِ کسانی همانند ضحّاک که پدر دام پرورِ خویش، آبتینِ زارع، گاو برمایه را می کُشد و مرغزار را از بین می بَرَد و در یک کلام، سرمایۀ کسانی را که مانعِ تولیدند، متصرّف می شود؛ نـه تـوده ی رنج کِش جامعه را. نیز بـه هیچ روی، ضحّاک جامعه ی بی طبقه نساخته؛ بلکه در حکومت او، دو طبقه ی ممتاز ارتشتار و موبد، بازسازی می شوند؛ به این معنی که پیش از سقوطِ جمشید، ارتشتاران، هواخواهِ او می شوند و طبقه ی موبدان نیز در تعبیرِ خواب هولناکِ ضحّاک، وارد دربارش می شوند. تنها دو طبقه ی دهقان و صنعتگرند که به دلیل سیاست های ضدِّ تولید مرد تازی از میان رفته اند که این دو طبقه، در چهره ی فریدون و کاوه آشکار می شوند. فریدون اگرچه در شاهنامه پادشاه است، مطابق بـا متن دین کرد، فرّه ی کشاورزی دارد و نامِ پدرش در اوستا آثویه به معنایِ آب یار است و آن را نشانی بر زارع بودنِ خاندانِ او انگاشته اند. هم چنین کاوه ی آهنگر در تاریخ بلعمی به کشاورزی شناخته شده؛ پس می توان ستیز فریدون و کاوه با ضحّاک را ستیز دهقانان با دشمنانِ کشت و دام و صنعت دانست.
منابع مشابه
بررسی قابلیت های نمایشی اسطوره"فریدون و کاوه آهنگر و قیامشان علیه ضحاک ستمگر"جهت تبدیل به فیلمنامه فیلم تلویزیونی
تلویزیون بدلیل پوشش فراگیر و قدرت اثرگذاری فراوان روی مخاطبان کثیری که دارد؛ یکی از بهترین رسانه های ارتباط جمعی برای انتقال معنا و آموزه های اخلاقی، ارزشی و فرهنگی بوده؛ از طرف دیگر به شدت نیازمند خوراک می باشد تا ساعات فراوان پخش خود را با برنامه های مثبت و اثرگذار پر نماید. از طرفی اسطوره های موجود در فرهنگ ملی ما ایرانیان یکی از بهترین گنجینه های موجود فرهنگ ملی، بشری ما و مملو از غنی تری...
15 صفحه اولجامعه شناسی اسطوره در شاهنامه ی فردوسی ( مطالعه موردی ضحاک ، کاوه و فریدون)
نظر به تجلی اسطوره ها در آثار ادبی و هنری، این تحقیق با هدف شناخت مولفه های فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی زمانه ی آفرینش شاهنامه از سوی فردوسی و شناخت کارکردهای اجتماعی اسطوره های شاهنامه با تاکید بر اسطوره های ضحاک ، کاوه و فریدون در دوره ی معاصر به انجام رسیده است . این پژوهش از نوع تحقیقات ثانوی بوده و روش تحقیق آن ، روش اسنادی – تاریخی و از تکنیک تحلیل محتوی با رویکردی جامعه شناختی بر اساس مبا...
15 صفحه اولروایتشناسی تطبیقی داستان «فریدون و ضحاک» و «موسی و فرعون»
قرآن کریم بهعنوان یکی از منابع الهامگیری شاعران و هنرمندان مسلمان، از دیرباز موردتوجه ایشان بوده است. یکی از جلوههای تأثیرگذاری این کتاب آسمانی بر آثار ایشان، داستانهای قرآنی و درونمایهای آنهاست. شاهنامه از جملة آثاری است که فردوسی در داستانهای آن از قرآن کریم الگو گرفته است. یکی از این داستانها، داستان فریدون و ضحاک است که به تأثیر از داستان موسی و فرعون پرداختهشده است. در مقایسة این...
متن کاملمطالعه بصریِ پیکرههای نگاره "کاوه، طومار ضحاک را پاره میکند" از شاهنامه طهماسبی براساس نظریه گشتالت
مکتب روانشناسی گشتالت، از مهمترین مکاتب روانشناسی دهههای ابتدایی قرن بیستم است که، به دلیل توسعه قلمرو و ارتباط آن با فرآیند ادراک بصری، عرصه هنر نیز از تأثیرات آن بیبهره نمانده است. براساس نظریه گشتالت، در جریان ادراک بصری، ذهن انسان تمایل دارد عناصر تشکیلدهنده یک تصویر را، با در نظر گرفتن برخی قواعد، سادهسازی و سازماندهی نماید، بهطوریکه سازمان بنیانیافته، ماهیتی متفاوت با اجزا و ع...
متن کاملتحلیل نشانه - معناشناختی گفتمان روایی ضحاک و فریدون براساس نظریه گرمس
نشانه–معناشناسی روایی بر دو اصل کنش و تغییر استوار است. کنشگران در این نظام اغلب بر اساس برنامه های از پیش تعیین شده پیش می روند تا به معنایی مطلوب دست یابند. به نظرمی رسد که در بافت داستان های اسطوره ای گفتمان غالب، گفتمان منطقی-روایی است. در این جستار، داستان «ضحاک و فریدون» از شاهنامهفردوسی را از منظر نشانه–معناشناسی به روش توصیفی-تحلیلی واکاوی می کنیم تا نشان دهیم که تمامی م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
بوستان ادبناشر: معاونت پژوهشی دانشگاه شیراز
ISSN
دوره 7
شماره 1 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023